نفقه ایام عده چیست؟ مبلغی است که باید در مدت زمان عده به زن پرداخت شود و مبلغ آن بر اساس نیازهای زن تعیین می گردد. در طلاق رجعی، به دلیل این که مرد حق رجوع به زن را در مدت زمان عده دارد، باید نفقه پرداخت کند. البته به شرطی که در دوران زندگی مشترک، زن از او تمکین داشته است. نفقه ایام عده، در صورت فوت شوهر نیز وجود دارد که اصطلاحا نفقه ایام عده وفات نامیده می شود.
نفقه ایام عده در طلاق رجعی
در طلاق بائن، از همان لحظه طلاق، زوجیت زن و مرد تمام می شود؛ اما در طلاق رجعی، مرد می تواند در مدت مشخصی که عده طلاق رجعی نام دارد، به زن رجوع کرده و طلاق را باطل کند. با توجه به این که مرد حق رجوع دارد، وظیفه پرداخت نفقه در طول مدت عده بر عهده او قرار می گیرد. مبلغ نفقه بر اساس نیازهای زن شامل خوراک، پوشاک، مسکن، هزینه های درمان، لوازم منزل، نیاز زن به خدمتکار و… تعیین می گردد.
شرط تعلق گرفتن نفقه ایام عده طلاق به زن
اما شرط گرفتن نفقه ایام عده چیست؟ در ماده 1109 قانون مدنی، به این نکته اشاره شده است که:” نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است؛ مگر این که طلاق در حالت نشوز واقع شده باشد.”
طبق این ماده، در طلاق رجعی در صورتی نفقه ایام عده به زن تعلق می گیرد که قبل از طلاق، از شوهر خود تمکین داشته و طلاق در حالت نشوز یا عدم تمکین اتفاق نیفتاده باشد. اگر طلاق به دلیل عدم تمکین زن انجام شده باشد، نفقه ایام عده به او تعلق نمی گیرد؛ زیرا پرداخت نفقه در برابر تمکین است.
نفقه در ایام عده وفات شوهر
وظیفه زن پس از فوت شوهرش این است که مدتی را به عنوان عده وفات نگه دارد. هدف از نگهداری عده علاوه بر احترام به همسر فوت شده این است که اگر زن باردار باشد، هویت پدر فرزندش مشخص باشد. مدت زمان عده وفات برای زنان باردار تا زمان وضع حمل و برای سایر زنان، چهار ماه و ده روز است. در طول عده وفات، زن حق ازدواج ندارد و به دلیل این که عده وفات نگه می دارد، لازم است که نفقه این ایام به او پرداخت شود.
نفقه ایام عده فوت شوهر بر عهده کیست؟
نفقه زن در ایام عده فوت شوهر، از اموال به جا مانده از مرد پرداخت می شود. اگر متوفی مال و اموالی نداشته باشد، وظیفه پرداخت نفقه این مدت، بر عهده پدر شوهر یا اقوام او است. این نفقه فقط تا پایان زمان عده وجود دارد و بعد از آن، دیگر به زن تعلق نمی گیرد. اگر مرد در زمان زنده بودن خود، نفقه همسرش را پرداخت نکرده باشد، زن می تواند درخواست دریافت نفقه معوقه خود را نیز داشته باشد.
نفقه ایام فوت چگونه تعیین می شود؟
نفقه ایام فوت شوهر، به دو روش می تواند تعیین شود:
- توافق با ورثه: در این روش، زن و ورثه شوهر با مذاکره و گفتگو، میزان نفقه را مشخص کرده و به توافق می رسند.
- مراجعه به دادگاه: اگر زن برای تعیین مقدار نفقه با ورثه شوهر به توافق نرسد، می تواند پس از مشاوره با بهترین وکیل مشهد یا شهرهای دیگر به دادگاه مراجعه کرده و درخواست تعیین نفقه بدهد. دادگاه با بررسی شرایط، میزان نفقه را مشخص خواهد کرد.
شرط گرفتن نفقه ایام عده وفات
برای تعلق گرفتن نفقه ایام عده وفات به زن، دو شرط وجود دارد:
- دائمی بودن ازدواج: زن در صورتی می تواند نفقه ایام وفات دریافت کند که همسر دائمی مرد باشد. نفقه فقط به همسران دائم تعلق می گیرد و در ازدواج موقت، معنایی ندارد.
- تمکین کامل زن از شوهر در زمان زنده بودن او: اگر زن در زمان حیات شوهرش از او تمکین داشته، می تواند نفقه ایام عده وفات دریافت کند؛ اما اگر تمکین نداشته است، مستحق دریافت نفقه نخواهد بود.
جمع بندی؛ نفقه ایام عده چیست؟
نفقه ایام عده چیست؟ به مبلغی که باید برای تامین نیازهای زن در زمان عده به او پرداخت شود نفقه ایام عده گفته می شود. این نفقه در طلاق رجعی وجود دارد؛ با توجه به این که در این نوع طلاق، مرد حق رجوع به زن و بر هم زدن طلاق را دارد، پس باید نفقه پرداخت کند. پس از فوت شوهر نیز، با توجه به این که زن عده نگه می دارد نفقه به او تعلق می گیرد. البته دریافت نفقه چه در عده طلاق و چه در عده وفات، یک شرط مهم دارد و آن، تمکین کامل زن از شوهرش در زمان زندگی مشترک با او است. با توجه به پیچیدگی مسائل مربوط به نفقه، کمک گرفتن از وکیل ضروری است؛ زیرا وکیل آشنایی کامل با قوانین دارد. گروه حقوقی نیکرا، وکلای متخصص با سابقه درخشان دارد که در این مسائل، می توان حساب ویژه ای روی آنها باز کرد.
سوالات متداول نفقه ایام عده چیست
نفقه ایام عده در همه طلاق ها وجود دارد؟
خیر، نفقه ایام عده فقط در طلاق رجعی و با شرط داشتن تمکین از شوهر در زمان زندگی مشترک وجود دارد.
به زن یائسه نفقه ایام عده تعلق می گیرد؟
خیر، اگر زن یائسه باشد، نفقه ایام عده به او تعلق نمی گیرد.
نفقه دوران عده چقدر است؟
نفقه متناسب با نیازها و وضعیت زن تعیین می شود و مواردی از جمله خوراک، پوشاک، مسکن، هزینه های درمان و لوازم منزل را در بر می گیرد.
