خرید سرقفلی مغازه توسط مالک، با هدف سرمایه گذاری، کنترل بیشتر بر ملک و… انجام می شود. سرقفلی حقی معنوی است که برای تقدم مستاجر در اجاره و ادامه کسب و کار ایجاد می شود و هنگام انعقاد اجاره نامه از مالک به مستاجر منتقل می شود. سرقفلی فقط برای املاک تجاری است و مسئله ای بسیار پیچیده محسوب می شود؛ به همین دلیل موجر و مستاجر می توانند برای جلوگیری از ضرر و زیان، با بهترین وکیل مشهد یا شهرهای دیگر مشورت کنند.
سرقفلی چیست؟
سرقفلی مغازه، حقی معنوی برای املاک تجاری است و مبنای قراردادی دارد. این حق، جزو ارث محسوب می شود و قابل انتقال است. هنگام انعقاد قرارداد، مستاجر مبلغی را به مالک می پردازد و در قبال آن مبلغ، امتیازاتی را به دست می آورد که به شرح زیر است:
- مستاجر، مقدار اجاره کمتری به موجر پرداخت کند.
- پس از پایان قرارداد، ملک به فرد دیگری اجاره داده نشود و حق تقدم اجاره با مستاجر فعلی باشد. در این شرایط، مستاجر می تواند با خیال راحت تر به کسب و کار خود ادامه دهد.
- با انتقال حق سرقفلی، موجر نمی تواند تقاضای تخلیه ملک را از مستاجر داشته باشد؛ مگر به دلایل موجه. در این صورت نیز باید مبلغ سرقفلی را به نرخ روز به مستاجر پرداخت کند.
خرید سرقفلی مغازه توسط مالک
در صورتی که مستاجر هنگام اجاره کردن، با پرداخت مبلغی صاحب حق سرقفلی شده باشد، ممکن است مالک با گذشت زمان از دادن سرقفلی پشیمان شده و قصد خرید سرقفلی مغازه را داشته باشد. موارد زیر، از دلایل خرید سرقفلی مغازه توسط مالک محسوب می شوند:
- اگر مالک، سرقفلی مغازه را بخرد، کنترل بیشتری بر ملک خود پیدا می کند و می تواند تصمیمات آزادانه تری بگیرد.
- با خرید سرقفلی، مالک بابت تخلیه مغازه خود توسط مستاجر، نگرانی نخواهد داشت.
- خرید سرقفلی توسط مالک، ارزش ملک را بالاتر می برد.
- مالک برای جلوگیری از اختلاف با مستاجر، سرقفلی مغازه خود را خریداری می کند.
- خرید سرقفلی، یک سرمایه گذاری بلندمدت محسوب می شود.
قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376
در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال 1376، به موضوع سرقفلی اشاره شده که مهم ترین موارد این قانون به شرح زیر است:
- هروقت مالک، ملک تجاری خود را اجاره دهد، می تواند از مستاجر، مبلغی به عنوان سرقفلی دریافت کند.
- مستاجر می تواند حق خود را به عنوان سرقفلی به مستاجری دیگر واگذار کند؛ البته به شرطی که حق واگذاری سرقفلی از او سلب نشده باشد.
- مالک باید در صورت دریافت سرقفلی، حق سرقفلی را هنگام تخلیه ملک به نرخ روز به مستاجر پرداخت کند.
- اگر مستاجر سرقفلی به مالک پرداخت نکرده باشد یا از تمام حق و حقوق ضمن عقد قرارداد استفاده کرده باشد، پس از پایان مدت زمان اجاره، حق مطالبه سرقفلی از مالک را نخواهد داشت.
- اگر مالک در ابتدای اجاره سرقفلی دریافت نکرده باشد اما مستاجر سرقفلی را به دیگری واگذار کند، پس از پایان اجاره، مستاجر اخیر نمی تواند سرقفلی را از مالک مطالبه کند.
- در روابط استیجاری، پرداخت هرگونه وجه خارج از قوانین مقرر شده ممنوع است.
- اگر بین طرفین، برای سرقفلی توافقی حاصل نشود، دادگاه به این مسئله رسیدگی می کند.
- اماکنی که قبل از سال 1376 اجاره داده شده اند از این قانون پیروی نمی کنند.
نرخ سرقفلی چگونه تعیین می شود؟
نرخ سرقفلی بر اساس عوامل مختلفی تعیین می شود که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- موقعیت ملک: مکانی که ملک در آن واقع شده، تاثیر زیادی بر ارزش سرقفلی دارد.
- مدت فعالیت: مدت زمان فعالیت مستاجر در ملک، بر ارزش سرقفلی موثر است.
- تغییرات ملک: تغییرات ملک مانند تعمیر و بازسازی، بر ارزش سرقفلی تاثیرگذار است.
شرایط خرید سرقفلی توسط مالک
اگر مالک تصمیم به خریداری سرقفلی ملک خود داشته باشد، باید این کار را در قالب قرارداد رسمی انجام دهد. او باید در ازای خریداری سرقفلی، مبلغی را به مستاجر پرداخت کند. این مبلغ به دو روش تعیین می شود:
- با توافق بین موجر و مستاجر
- با نظر کارشناس متخصص
تفاوت سرقفلی با حق کسب و پیشه
حق کسب و پیشه، مفهومی است که در قانون سال 1356 تصویب شد. طبق این قانون، بر اساس تلاش های مستاجر، برای او حقی در نظر گرفته می شد. در سال 76، این حق جای خود را به سرقفلی داد. به عبارت ساده، سرقفلی به محل کسب تعلق دارد و حق کسب و پیشه متعلق به کاسب است.
جمع بندی؛ خرید سرقفلی مغازه توسط مالک
سرقفلی مغازه، حقی معنوی است که مستاجر با پرداخت مبلغی به مالک حین انعقاد قرارداد، امتیازاتی مانند تقدم در اجاره و ادامه کسب و کار را به دست می آورد. سرقفلی قابل خرید و فروش است و جزو ارث نیز محسوب می شود. گاهی مالک، قصد خرید سرقفلی مغازه خود را دارد. خرید سرقفلی مغازه توسط مالک، باعث سرمایه گذاری شده و باعث می شود مالک، کنترل بیشتری بر ملک خود داشته باشد. با توجه به پیچیدگی مسئله سرقفلی، اگر قصد خرید یا اجاره یک ملک تجاری دارید، نیاز است که از وکیل مشاوره بگیرید. گروه حقوقی نیکرا، آماده مشاوره و خدمات دیگر به شما عزیزان هستند.
سوالات متداول؛ خرید سرقفلی مغازه توسط مالک
همه مغازه ها سرقفلی دارند؟
خیر. همه مغازه ها دارای سرقفلی نیستند.
املاک مسکونی هم سرقفلی دارند؟
خیر. سرقفلی فقط مخصوص املاک تجاری است.
