اینکه در چه صورتی حق طلاق با زن است مطابق قوانین حاکم بر خانواده در ایران و با توجه به مبانی فقه اسلامی، حق طلاق به طور سنتی به مرد تفویض شده است. با این حال، قانونگذار با در نظر گرفتن شرایط خاص و جهت حمایت از حقوق زنان، استثنائاتی را پیشبینی نموده است که در صورت تحقق آنها، زن میتواند تقاضای طلاق نماید.
از جمله مهمترین شرایطی که زن میتواند بر اساس آن دادخواست طلاق مطرح کند، میتوان به اعتیاد همسر، بیماری صعبالعلاج همسر، غیبت طولانی مدت همسر و… اشاره کرد.
یکی دیگر از راههایی که زنان میتوانند برای درخواست طلاق از آن بهرهمند شوند، داشتن وکالت در طلاق به عنوان شرط ضمن عقد است.
به دلیل پیچیدگی های موضوع طلاق و حضانت فرزندان همواره توصیه می شود از مشاوره با بهترین وکیل طلاق در مشهد یا سایر شهرها استفاده کنید.
-
1
در چه صورتی حق طلاق با زن است
- 1.1 بصورت رسمی حق طلاق داشته باشد
- 1.2 شرط های ضمن عقد
- 1.3 مرد بدون اجازه مجددا ازدواج کند
- 1.4 مفقود شدن همسر پس از مراجعه زن به دادگاه
- 1.5 عدم تمایل به فرزندآوری
- 1.6 شغل و کار نامتعارف و ناپسند
- 1.7 جنون شوهر
- 1.8 پرداخت نکردن نفقه توسط مرد
- 1.9 بیماری لاعلاج یا صعب العلاج شوهر
- 1.10 عسر و حرج
- 1.11 محکومیت قضایی شوهر
- 1.12 معتاد بودن شوهر
- 1.13 ترک زندگی مشترک از سمت شوهر
- 2 نکات مهم در دادن حق طلاق به همسر
- 3 سخن پایانی در چه صورتی حق طلاق با زن است
- 4 سوالات متداول در مورد در چه صورتی حق طلاق با زن است
در چه صورتی حق طلاق با زن است
قانون حمایت از خانواده، شرایطی را برای زنان پیشبینی کرده است که در صورت تحقق آنها، زن میتواند تقاضای طلاق نماید. این شرایط معمولاً به عنوان شروط ضمن عقد در سند ازدواج ذکر میشود و زوجین با امضای سند ازدواج، بر اجرای آنها توافق مینمایند.
علاوه بر شروط ضمن عقد، زن میتواند با اخذ وکالت در طلاق از همسر خود، بدون نیاز به اثبات هیچ شرط خاصی، اقدام به طلاق نماید. وکالت در طلاق به معنای این است که مرد به زن اجازه میدهد تا در هر زمان و تحت هر شرایطی، خود شخصاً نسبت به طلاق اقدام نماید.
این شرایط عبارتند از:
-
بصورت رسمی حق طلاق داشته باشد
علاوه بر شرایطی که در ضمن عقد نکاح تعیین میشود، مرد میتواند در هر زمان و به دلایل مختلف، حق طلاق را به همسر خود واگذار نماید. به عبارت دیگر، مرد میتواند به زن اختیار دهد که بدون نیاز به اثبات هیچ شرط خاصی، خود شخصاً اقدام به طلاق نماید. این واگذاری حق طلاق میتواند به صورت کتبی و رسمی در هر زمان، اعم از قبل از عقد، هنگام عقد یا بعد از عقد صورت گیرد.
-
شرط های ضمن عقد
زوجها قبل یا هنگام ازدواج میتوانند توافقاتی را در سند ازدواج خود درج کنند که به این توافقات شروط ضمن عقد گفته میشود. این شروط میتوانند شامل موارد مختلفی مثل نحوه اداره زندگی مشترک، پرداخت نفقه، تربیت فرزندان و شرایط طلاق باشند. اگر مرد به تعهدات خود در این شروط عمل نکند، زن میتواند با استناد به این شروط، درخواست طلاق دهد.
-
مرد بدون اجازه مجددا ازدواج کند
برای ازدواج مجدد مرد، رضایت همسر اول الزامی است. اگر مرد بدون رضایت همسر اول اقدام به ازدواج مجدد کند، این عمل از نظر قانونی تخلف محسوب میشود و همسر اول میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق دهد.
-
مفقود شدن همسر پس از مراجعه زن به دادگاه
در صورتی که زن برای دادخواست خود به دادگاه مراجعه کند اما پس از آن خبری از شوهرش نشود و به عبارتی مفقودالاثر شود، دادگاه حق طلاق را به زن می دهد.
-
عدم تمایل به فرزندآوری
طبق قوانین خانواده در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، در صورتی که مرد به دلایل پزشکی مانند ضعف جسمی یا عقیمی نتواند صاحب فرزند شود و این موضوع از نظر پزشکی تایید شود، زن میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق دهد. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت پیدا میکند که در شروط ضمن عقد، شرطی مبنی بر حق طلاق زن در صورت عدم توانایی مرد در بچهدار شدن وجود داشته باشد.
-
شغل و کار نامتعارف و ناپسند
اگر شغلی که مرد به آن مشغول است، به طور جدی به حیثیت و آبروی زن یا خانواده او لطمه بزند و بنیان خانواده را به خطر بیندازد، زن میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق دهد. اما تصمیم نهایی به عهده دادگاه است و دادگاه با توجه به شرایط خاص پرونده، از جمله شروط ضمن عقد، مدت زمان ادامه شغل، تلاش برای تغییر شغل و سایر شرایط، حکم خود را صادر خواهد کرد.
-
جنون شوهر
طبق قوانین مدنی بسیاری از کشورها، از جمله ایران، اگر زنی پس از ازدواج متوجه شود که همسرش مبتلا به جنون یا دیوانگی است، میتواند درخواست فسخ نکاح یا طلاق دهد. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت پیدا میکند که زن در زمان عقد از بیماری روانی همسر خود بیاطلاع بوده باشد.
-
پرداخت نکردن نفقه توسط مرد
طبق قوانین خانواده، پرداخت نفقه توسط مرد به زن، حقی برای زن است و عدم پرداخت آن یکی از دلایل درخواست طلاق از طرف زن است. اما عوامل دیگری نظیر تمکین زن یا توان مالی مرد نیز در تصمیمگیری دادگاه برای اعطای طلاق موثر هستند.
-
بیماری لاعلاج یا صعب العلاج شوهر
در صورتی که بیماری روحی یا جسمی مرد به حدی شدید باشد که سلامت زن یا زندگی مشترک را به خطر بیندازد و ادامه زندگی مشترک برای زن سخت باشد، دادگاه میتواند به درخواست زن، حکم طلاق صادر کند.
-
عسر و حرج
عسر و حرج به معنای سختی، مشقت و دشواری است که ادامه زندگی مشترک را برای زن غیر قابل تحمل کند. این مفهوم در قانون مدنی ایران آمده است و به عنوان یکی از علل طلاق برای زنان در نظر گرفته شده است. از مصادیق عسر و حرج می توان به این موارد اشاره کرد:
- سوء رفتارهای روانی و جسمی
- اعتیاد
- ترک منزل
- عدم پرداخت نفقه
- تفاوت های فرهنگی و مذهبی شدید
-
محکومیت قضایی شوهر
در صورتی که مرد به حکم قطعی دادگاه به تحمل حبس بیش از پنج سال محکوم شود، زن میتواند به استناد عسر و حرج ناشی از حبس طولانیمدت همسر، درخواست طلاق نماید. زن مکلف نیست تا پایان مدت محکومیت منتظر بماند و میتواند پس از صدور حکم قطعی محکومیت، دادخواست طلاق خود را تقدیم دادگاه نماید.
-
معتاد بودن شوهر
اعتیاد همسر به مواد مخدر یا مشروبات الکلی یکی از مواردی است که به عنوان یکی از مصادیق عسر و حرج برای زن تلقی می شود و در صورت اثبات، دادگاه میتواند به درخواست طلاق زن حکم صادر کند.
-
ترک زندگی مشترک از سمت شوهر
اگر مردی بدون دلیل موجه به مدت شش ماه پیاپی یا نه ماه متناوب در طول یک سال، خانه را ترک کند و به زندگی مشترک بازنگردد، زن میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق دهد. این موضوع در قانون مدنی ایران به عنوان یکی از مصادیق عسر و حرج شناخته میشود که به معنای دشواری و سختی غیر قابل تحملی است که ادامه زندگی مشترک را برای زن مشکل میکند.
نکات مهم در دادن حق طلاق به همسر
همانطور که میدانیم، طلاق تنها به معنای پایان زندگی مشترک نیست، بلکه میتواند تأثیرات عمیقی بر تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی افراد درگیر بگذارد. از این رو، توصیه میشود که قبل از تصمیم به طلاق، تمامی تلاش خود را برای حفظ و ترمیم رابطه زناشویی به کار گیرید. مشاوره بهترین وکیل طلاق در مشهد میتواند با ارائه ابزارها و راهکارهای موثر، به زوجین کمک کند تا به درک عمیقتری از مشکلات خود دست یابند و راه حلهای پایدار برای آنها بیابند.
در نهایت اگر مشکل با مشاوره یا گفتگو برطرف نشد این نکات را در نظر داشته باشید:
- حتی اگر مردی حق طلاق را به همسرش داده باشد (یعنی در عقدنامه قید شده باشد که زن میتواند بدون نیاز به رضایت شوهر، درخواست طلاق بدهد)، این به معنای از دست رفتن حق طلاق مرد نیست. یعنی مرد نیز همچنان میتواند در صورت وجود دلایل قانونی، به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق بدهد.
- اگر زنی در عقدنامه خود حق طلاق داشته باشد و با استفاده از این حق از همسرش جدا شود، اما بعدها پشیمان شده و بخواهد به زندگی مشترک برگردد (رجوع کند)، حق طلاقی که قبلاً به او داده شده است معمولاً همچنان پابرجاست. یعنی اگر در آینده باز هم بخواهد از همسرش جدا شود، میتواند بدون نیاز به اجازه شوهر، این کار را انجام دهد.
- حق و حقوق قانونی زنی که به طور قانونی و با دلایل موجه از همسر خود جدا میشود، تضمین شده است و او میتواند حقوق مالی خود را مطالبه کند. اما در مواردی که زن بدون دلیل موجه دادخواست طلاق میدهد، دادگاه این امکان را دارد که با درخواست شوهر، در تعیین میزان مهریه یا سایر حقوق مالی او دخل و تصرف کند.
- خانم ها می توانند در صورتیکه که حق طلاق را گرفتند، در ازای آن مهریه خود را ببخشند.
- در قوانین خانواده ایران، مرد حق طلاق دارد. اما مرد میتواند این حق را به طور کامل یا مشروط به زن واگذار کند. این واگذاری میتواند در زمان عقد ازدواج یا در هر زمان دیگری پس از عقد صورت بگیرد.
سخن پایانی در چه صورتی حق طلاق با زن است
قانون مدنی ایران به طور کلی حق طلاق را به مرد داده است. اما با توجه به تغییرات اجتماعی و حقوقی، در برخی موارد خاص، دادگاه میتواند حق طلاق را به زن اعطا کند. مواردی مانند اعتیاد، عسر و حرج، بیماری صعبالعلاج و… از جمله دلایلی هستند که دادگاه میتواند با استناد به آنها، حق طلاق را به زن بدهد.
همچنین مرد می تواند با اختیار خود حین عقد یا بعد از عقد یا هر زمان دیگری حق طلاق را به زن بدهد.
سوالات متداول در مورد در چه صورتی حق طلاق با زن است
آیا حتما حق طلاق باید در زمان خواندن خطبه عقد به زن داده شود؟
خیر هر زمانی می توان این حق را به همسر داد و زمان مشخصی ندارد.
چقدر طول میکشد تا زن بتواند از شوهر خود طلاق بگیرد؟
اگر طلاق بر اساس شروط 12 گانه باشد مدتی زمان میبرد به این دلیل که نیاز به اثبات ادعا دارد. اما اگر به صورت رسمی حق طلاق با زن باشد بلافاصله انجام می شود.