مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری چقدر است

مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری نوع یک 224 روز و نوع کیفری دو 79 روز است. البته عواملی چون موضوع شکایت کیفری، حجم و تعداد پرونده های موجود در مرجع رسیدگی کننده، تعداد متهمین شکایت کیفری، تعداد جرایم عنوان شده در شکایت کیفری، نقص شکواییه، در دسترس بودن یا نبودن شکات و متهمین شکایت کیفری و حضور یا عدم حضور به موقع آن ها در جلسه رسیدگی و… معمولا موجب طولانی تر شدن این زمان خواهد شد. توصیه می شود برای جلوگیری از رد شکایت و کوتاهتر شدن زمان رسیدگی به آن از بهترین وکیل مشهد در سایت گروه حقوقی نیکرا استفاده نمایید.

خلاصه محتوا
مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری	نوع کیفری یک: 224 روز نوع کیفری دو: 79 روز
مراحل رسیدگی به شکایت کیفری	تنظیم شکواییه و ارسال به دادسرا، تعیین شعبه بررسی شکواییه در دادسرا، تشکیل پرونده و احضار متهم، دعوت از طرفین پرونده، انجام تحقیقات لازم، صدور قرار منع تعقیب، صدور کیفرخواست، ارجاع پرونده به دادگاه، تعیین شعبه و دعوت از طرفین توسط دادگاه، صدور رأی توسط دادگاه، اعتراض به رأی، ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر و تعیین شعبه، صدور رأی توسط دادگاه تجدیدنظر
عوامل اثر گذار بر مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری	موضوع شکایت کیفری، مرجع رسیدگی کننده به شکایت کیفری، حجم و تعداد پرونده های موجود در مرجع رسیدگی کننده، تعداد متهمین شکایت کیفری، تعداد جرایم عنوان شده در شکایت کیفری، نوع تحقیقات لازم برای رسیدگی و صدور حکم یا قرار در خصوص شکایت کیفری، نقص داشتن یا نداشتن شکایت کیفری ثبت شده (رعایت یا عدم رعایت شرایط شکلی شکایت)، تکمیل بودن یا نبودن مدارک و مستندات شکایت کیفری ثبت شده، در دسترس بودن یا نبودن شکات و متهمین شکایت کیفری و حضور یا عدم حضور به موقع آن ها در جلسه رسیدگی

مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری چقدر است؟

طبق بخشنامه دادگستری میانگین مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری و دعاوی حقوقی به ترتیب زیر است:

• دادگاه های کیفری یک: 224 روز
• دادگاه های کیفری دو: 79 روز
• دادسرای عمومی و انقلاب: 46 روز
• دادگاه های بخش: 70 روز
• دادگاه های حقوقی: 104 روز
• دادگاه های انقلاب: 86 روز
• دادگاه های تجدید نظر: 90 روز

مراحل رسیدگی به شکایت کیفری

زمانی که شاکی از متهم شکایت کیفری می‌ کند پرونده ابتدا به دادسرا به عنوان مرجع تحقیق جرم ارجاع می‌شود. دادسرا به موضوع رسیدگی و تمام تحقیقات را به شرح زیر انجام می‌دهد:

• اثبات وقوع جرم
• اثبات ارتکاب جرم توسط متهم
• کافی بودن دلایل

در مرحله بعد دادسرا چنانچه تشخیص انجام جرم توسط متهم را بدهد پرونده را با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری ارسال می‌کند. مراحل رسیدگی به شکایت کیفری به شرح زیر است:

• تنظیم شکواییه و ارسال به دادسرا

شما با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی شکواییه خود را تنظیم و ثبت می کنید. سپس شکواییه از طریق دفتر مزبور به دادسرای مربوطه ارجاع می شود.

• تعیین شعبه بررسی شکواییه در دادسرا

شکواییه از دفتر خدمات قضایی به صورت خودکار به دادسرای صالح برای رسیدگی ارجاع می شود. اگر عجله دارید می توانید سریعا با شکواییه خود به دادسرای مربوطه مراجعه و درخواست تعیین شعبه نمایید. در غیر این صورت در بعضی دادسراها ممکن است این فرایند تا 2 ماه هم طول بکشد.

• تشکیل پرونده و احضار متهم

پس از آن که دادسرا اقدام به بررسی و تحقیق نمود در صورتی که مدارک شما قوی و کامل باشد و بازپرس نیز انجام جرم را تشخیص دهد اقدام به احضار متهم برای دفاع از خود می کند.

• دعوت از طرفین پرونده

در این مرحله بازپرس یا دادیار طرفین را به دادسرا جهت مواجهه حضوری دعوت و اظهارات آنها را دریافت می کند.

• انجام تحقیقات لازم

 بازپرس دادسرا در مرحله بعدی اگر لازم بداند برای تحقیقات خود به احضار شهود، تحقیق محل، معاینه محل و… می پردازد.

• صدور قرار منع تعقیب

در صورتی که بازپرس بعد از انجام تحقیقات موضوع را جرم نداند یا تشخیص دهد که متهم کاری انجام نداده است قرار منع تعقیب صادر می کند و پرونده را می بندد. البته شاکی حق دارد  ظرف 10 روز اعتراض خود را ثبت کند تا پرونده به دادگاه برود. چنانچه دادگاه اعتراض شاکی را وارد تشخیص دهد تصمیم دادسرا را نقض و مجددا پرونده را به دادسرا اعاده می کند. در غیر این صورت دادگاه تصمیم بازپرس را تایید و پرونده را مختومه می نماید.

• صدور کیفرخواست

چنانچه بازپرس یا دادیار تشخیص به وقوع جرم توسط متهم دهد نظر خود را به دادستان اعلام می کند تا در صورت موافقت وی کیفرخواست را صادر نماید. بعد از صدور کیفرخواست پرونده به دادگاه کیفری جهت رسیدگی ارجاع خواهد شد. ممکن است اقدامات و تحقیقات دادسرا در یک پرونده خاص بسته به شرایط آن ازجمله در دسترس نبودن متهم حتی تا 2 سال هم زمان ببرد.

• ارجاع پرونده به دادگاه، تعیین شعبه و دعوت از طرفین توسط دادگاه

بعد از ارجاع پرونده از سوی دادسرا به دادگاه تعیین شعبه صورت می گیرد و نهایتا دادگاه طرفین را دعوت به حضور و تشکیل جلسه می نماید. این فرایند مکن است چند ماه زمان ببرد.

• صدور رأی توسط دادگاه

دادگاه بعد از تشکیل جلسه رسیدگی تصمیم خود را در قالب رای به طرفین ابلاغ می کند. اگر متهم محکوم شود حق دارد ظرف 20 روز به رای صادره اعتراض کند. در صورتی هم که رای بر برائت متهم صادر شده باشد شاکی می تواند ظرف 20 روز مراتب اعتراض خود را ثبت نماید. صدور رای ممکن است تا حدود یک سال هم به درازا بیانجامد.

• اعتراض به رأی

در هر صورت که هر کدام از طرفین چه شاکی و چه متهم به رای دادگاه بدوی اعتراض کنند پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارجاع خواهد شد.

• ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر و تعیین شعبه

پرونده بعد از ثبت درخواست تجدیدنظرخواهی به دادگاه تجدیدنظر ارجاع و واحد ارجاع دادگاه نیز پرونده را به یکی از شعبه‌ ها ارسال خواهد نمود. بعد از تعیین شعبه، تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ به طرفین برای جلسه دادگاه صورت خواهد گرفت.

• صدور رأی توسط دادگاه تجدیدنظر

قاضی یا قضات دادگاه تجدیدنظر نسبت به محکوم یا تبرئه کردن متهم تصمیم و رای خود را صادر خواهند نمود. رای صادره قطعی است و برای اجرای حکم به دادسرا ارجاع می شود. یک پرونده کیفری ممکن است با توجه به موارد فوق از 1 تا 3 سال با توجه به جمیع جهات زمان ببرد.

تفاوت دادگاه کیفری یک و دو

تفاوت دادگاه کیفری از دو جنبه ساختار و صلاحیت قابل بررسی است. این دو دادگاه به لحاظ صلاحیت با هم تفاوت های مهمی دارند.

• تفاوت در ساختار دادگاه کیفری یک و دادگاه کیفری دو

دادگاه کیفری دو تنها با حضور رئیس یا دادرس علی البدل، که از میان قاضیان انتخاب شده است، تشکیل می گردد‌. دادگاه کیفری یک با حضور یک قاضی و دو مستشار تشکیل می گردد.

• تفاوت در صلاحیت دادگاه کیفری یک و دادگاه کیفری دو

تفاوت در صلاحیت دادگاه کیفری بستگی مستقیم به حوزه فعالیت آن دارد. حوزه فعالیت دادگاه کیفری نوع یک عبارت است از:

• منجر به سلب حیات (اعدام)
• جرائم منجر به حبس ابد
• جرائم منجر به مجازات قطع عضو یا علیه تمامیت جسمانی با مقدار نیمی از دیه کامل یا بیشتر از آن
• جرائم  منجر به مجازات تعزیری درجه 3 یا بالاتر
• تمامی جرایم سیاسی و مطبوعاتی

جرائم تحت بررسی در دادگاه کیفری یک نسبت به جرایم دادگاه کیفری دو محدود تر هستند و از حساسیت بسیار بالاتری برخوردارند. هر جرم کیفری که مربوط به دادگاه کیفری یک، جرایم کودکان و نوجوانان، دادگاه انقلاب و دادگاه نظامی نباشد در حوزه جرایم کیفری دو دسته بندی می شود.

عوامل اثر گذار بر مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری

از آنجایی که روند بررسی هر پرونده ممکن است متفاوت باشد در اینجا عوامل اثر گذار بر مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری را بررسی می‌کنیم.

• پیچیدگی های پرونده و شکایت کیفری مورد نظر

باتوجه به این که وصول حقیقت و رسیدن حق به حق دار از درجه اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین بدیهی است که با توجه به پیچیدگی های هر پرونده، زمان مورد نیاز برای بررسی شواهد، مدارک و هر آن چه به پرونده مربوط است ممکن است به درازا بیانجامد و در نتیجه زمان رسیدگی به شکایت کیفری هم طولانی تر گردد.

• قوانین و مقررات مربوط به پرونده

ممکن است مواردی پیش آید که قوانین و مقررات مربوط به پرونده کیفری پیچیده و یا دارای ابهام باشد. در این صورت نیاز به تفسیر این قوانین به مدت زمان بیشتری نسبت به حالت معمول برای اجرا نیاز خواهد داشت.

• تعداد پرونده ها و حجم شکایات

از آنجایی که معمولا حجم پرونده های کیفری در دادگاه ها قابل پیش بینی نیست بنابراین با توجه به منابع محدود انسانی قاعدتا زمان رسیدگی به یک پرونده می تواند طولانی تر گردد.

• نقص در شواهد و مستندات پرونده کیفری

بعضا جرایم کیفری می ‌توانند به سلب حیات یک فرد منتهی شوند پس بررسی همه جانبه و ریزبینانه آنها مستلزم تکمیل شدن تمامی شواهد و مدارک است. بنابراین افزایش زمان دادرسی برای رفع نواقص پرونده و تکمیل نمودن مستندات مورد نیاز و قابل اعتماد برای صدور رای نهایی دادگاه و نهایتا مختومه کردن پرونده منطقی است.

• اشتباهات و کاستی های سیستمی

فعالیت ها در قوه قضائیه مانند هر سازمان دیگری به شکل سیستمی است. هرگونه اشتباه یا اِشکال در هر یک از بخش های این سیستم بزرگ تبعا بر کار بقیه قسمت های آن می تواند اثرگذار باشد. در صورت بروز این گونه موارد مدت زمان اضافه ای برای رفع اشکالات منجر به افزایش زمان کل دادرسی خواهد شد.

به طور کلی عوامل اثر گذار بر مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری شامل موارد زیر است:

• موضوع شکایت کیفری
• مرجع رسیدگی کننده به شکایت کیفری
• حجم و تعداد پرونده های موجود در مرجع رسیدگی کننده
• تعداد متهمین شکایت کیفری
• تعداد جرایم عنوان شده در شکایت کیفری
• نوع تحقیقات لازم برای رسیدگی و صدور حکم یا قرار در خصوص شکایت کیفری
• نقص داشتن یا نداشتن شکایت کیفری ثبت شده (رعایت یا عدم رعایت شرایط شکلی شکایت)
• تکمیل بودن یا نبودن مدارک و مستندات شکایت کیفری ثبت شده
• در دسترس بودن یا نبودن شکات و متهمین شکایت کیفری و حضور یا عدم حضور به موقع آن ها در جلسه رسیدگی

سوالات متداول مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری

مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری چقدر است؟

با توجه به نوع شکایت کیفری، شرایط حاکم بر پرونده و دادگاه مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری بین 79 تا ۲۲۴ روز متغیر است.

آیا می توان به مدت زمان رسیدگی به پرونده کیفری در دادسرا اعتراض کرد؟

بله، در صورت طولانی تر شدن مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری از حد معمول می توانید به دادگاه و مراجع ذی صلاح شکایت نمایید.

جمع بندی شکایت کیفری چقدر طول میکشد

مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری در صورتی که نوع یک باشد 224 روز و در مورد نوع دو 79 روز است. عواملی چون حجم و تعداد پرونده های موجود در مرجع رسیدگی کننده، تعداد متهمین شکایت کیفری، نقص شکایت کیفری ثبت شده و… می توانند به طولانی تر شدن این زمان بیانجامند. اهم مراحل رسیدگی به شکایت کیفری شامل تنظیم شکواییه و ارسال به دادسرا، تشکیل پرونده و احضار متهم، انجام تحقیقات لازم، صدور کیفرخواست، ارجاع پرونده به دادگاه، تعیین شعبه و دعوت از طرفین توسط دادگاه، صدور رأی توسط دادگاه، اعتراض به رأی، ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر و تعیین شعبه، صدور رأی توسط دادگاه تجدیدنظر می گردد. لطفا شما هم تجربیات خود در این خصوص را به اشتراک بگذارید.