انحصار وراثت ملک اوقافی با مراجعه به اداره اوقاف و ارائه مدارک مورد نیاز انجام می شود. با توجه به این که مال موقوفه غیر قابل تقسیم است، ورثه فقط می توانند از آن بهره برداری کنند. برای این کار باید از بهترین وکیل مشهد یا شهر محل سکونتشان کمک بگیرند و از طریق اداره اوقاف، درخواست صدور سند اجاره برای بهره برداری از منافع ملک را ارائه بدهند.
سهم ارث ملک وقفی
اموال وقفی در اختیار اداره اوقاف قرار دارند؛ این نهاد املاک را به اجاره می دهد و اجاره بهای دریافتی را صرف امور خیریه می کند. اگر یک شخص ملک خود را وقف کرده باشد، پس از فوت او، مالکیت ملک به ورثه تعلق نمی گیرد و ورثه فقط حق دارند که از منافع آن استفاده کنند. برای این کار باید انحصار وراثت انجام شود. انحصار وراثت ملک اوقافی، با مراجعه وراث به اداره اوقاف و درخواست صدور سند اجاره و سند مالکیت نسبت به سهم های آنها انجام می شود.
آیا خرید و فروش ملک وقفی جایز است؟
از نظر قانونی نقل و انتقال و خرید و فروش املاک وقفی به هیچ عنوان صحیح نیست؛ مگر در موارد خاص!
در ماده 88 قانون مدنی استثنائات خرید و فروش املاک وقفی بیان شده است:”بیع وقف در صورتی که خراب شود یا خوف آن باشد که منجر به خرابی گردد به طوری که انتفاع از آن ممکن نباشد در صورتی جایز است که عمران آن متعذر باشد یا کسی برای عمران آن حاضر نشود.”
با توجه به این ماده، اگر ملک وقفی خراب شده باشد یا امکان خرابی آن وجود داشته باشد؛ به نحوی که غیر قابل استفاده شود، می توان آن را فروخت. فروش ملک وقفی دو شرط مهم دارد:
- امکان تعمیر و بازسازی ملک وجود نداشته باشد.
- ملک، امکان بازسازی داشته باشد؛ اما هیچ فردی حاضر به تعمیر آن نشود.
تفاوت املاک وقفی با املاک عادی
تفاوت املاک وقفی و املاک عادی به شرح زیر است:
- املاک عادی یا شخصی: املاک عادی دارای عرصه و اعیان هستند؛ عرصه به معنای زمین و اعیان به معنای ساختمان است. در املاک شخصی، عرصه و اعیان هر دو به مالک تعلق دارند و او مالکیت کامل بر ملک و حق تغییرات دارد. معامله املاک عادی با انتقال سند انجام می شود.
- املاک وقفی: در املاک وقفی، عرصه وقف شده است و مالک فقط می تواند از اعیان استفاده کند. انتقال سند زمین وقفی نیز فقط با سند اجاره میسر است. فردی که عرصه را اجاره کند، می تواند بر روی آن زمین، اعیان ایجاد کند. هنگام انتقال به فرد دیگر، اعیان منتقل شده ولی عرصه فقط از طریق اجاره نامه قابل انتقال است.
شناسایی ملک وقفی
فردی که قصد خریداری یک ملک را دارد، باید از وقفی نبودن آن مطمئن شود تا بعدا دچار چالش نگردد. تشخیص املاک وقفی از املاک عادی با روش های زیر امکان پذیر است:
- پرس و جو کردن: تحقیق و پرس وجو از اهالی منطقه ای که ملک در آن واقع شده کمک زیادی برای اطلاع از وضعیت ملک می کند.
- استعلام از اداره اوقاف: استعلام از سازمان اوقاف، یک روش برای تشخیص وقفی بودن یا نبودن ملک است.
- با دقت مطالعه کردن سند: اگر سند با دقت مطالعه شود، وقفی بودن آن تشخیص داده می شود. روی سند املاک عادی، عبارت شش دانگ از عرصه و اعیان نوشته شده است؛ اما در سند املاک وقفی، شش دانگ از اعیان قید شده است.
جمع بندی؛ انحصار وراثت ملک اوقافی
انحصار وراثت ملک اوقافی، با مراجعه به اداره اوقاف محل سکونت انجام می شود. با توجه به این که ملک وقفی، غیر قابل خرید و فروش است، ورثه فقط می توانند درخواست بهره برداری از منافع آن را داشته باشند. تفاوت املاک وقفی با املاک عادی این است که در املاک عادی، عرصه و اعیان منتقل می شود؛ اما در املاک وقفی، عرصه غیر قابل انتقال بوده و فقط اعیان منتقل می گردد. تحقیقات محلی، استعلام گرفتن از اداره اوقاف و مطالعه با دقت سند از روش های شناسایی ملک وقفی محسوب می شوند. برای مبحث انحصار وراثت مربوط به املاک وقفی، نیاز است که حتما با وکیل مشورت انجام شود. گروه حقوقی نیکرا، با بهره مندی از وکلای متخصص، آماده مشاوره و برعهده گرفتن وکالت شما عزیزان می باشد.
سوالات متداول؛ انحصار وراثت ملک اوقافی
متولی وقف کیست؟
منظور از متولی وقف، یک فرد یا نهاد است که مسئولیت نگهداری از اموال وقفی و اداره آنها را بر عهده دارد.
چرا مبلغ اجاره املاک وقفی کمتر از املاک عادی است؟
ارزان بودن اجاره املاک وقفی دو دلیل دارد؛ یکی این که فقط اعیان به اجاره داده می شود و دیگر این که هدف از اجاره املاک وقفی، امور خیریه است.
